Jeszcze kilka zdań na temat odgrzybiania klimatyzacji...
Mało kto zdaje sobie sprawę z faktu, że samochód stanowi dom dla setek milionów grzybów i bakterii. Wilgoć i skoki temperatury sprawiają, że drobnoustroje mają tu idealne warunki do długiego i szczęśliwego życia...
Bakteriom podoba się nie tylko lokum, ale i wyżywienie. W tapicerce latami odkładają się chociażby złuszczony naskórek, włosy czy wreszcie - pozostałości spożywanych za kółkiem posiłków. Wszystko to sprawia, że - niezależnie od zastosowanych odświeżaczy - z czasem we wnętrzu auta może się pojawić niezbyt przyjemny zapach.
Do powstawania tego ostatniego przyczynia się wiele czynników. Problematyczne jest chociażby pozbycie się z wnętrza woni papierosów czy, np. ulanej gdzieś w bagażniku ropy. Jak radzić sobie z przykrymi zapachami, by nawet po 15-czy 20 latach eksploatacji wnętrze pojazdu nadal pachniało świeżością?
Niestety, w tym przypadku wszelkie domowe sposoby, jak chociażby lodówkowe pochłaniacze czy różnej maści odświeżacze powietrza na niewiele się zdają. Ich działanie, w większości, polega na maskowaniu przykrego zapachu innym, a to w żaden sposób nie rozwiązuje przecież istoty problemu.
Na szczęście istnieje skuteczne lekarstwo na pozbycie się z wnętrza uciążliwych zapachów. Rozwiązaniem tego problemu jest tzw. ozonowanie lub ciśnieniowe mycie parownika.
Usługa ozonowania, oferowana przez większość warsztatów wyspecjalizowanych w obsłudze samochodowych klimatyzacji, jest bardzo prosta, ale wymaga dysponowania specjalistycznym sprzętem - wytwornicą ozonu o dużej wydajności.
Jak powszechnie wiadomo ozon jest alotropową odmianą tlenu składającą się z cząsteczek trójatomowych. Niebieskawy gaz o charakterystycznym zapachu "powietrza po burzy" ma silne właściwości aseptyczne, co oznacza, że zabija wszelkie drobnoustroje, w tym pleśni czy roztocza. Niezwykłe właściwości ozonu sprawiają, że jest on jednym z najskuteczniejszych środków dezynfekcyjnych.
Na czym polega ozonowanie samochodu? Sama usługa jest bardzo prosta. Ozonator instalowany jest we wnętrzu pojazdu, gdzie - w zależności od potrzeby - pracuje ok. 15-30 minut. Po każdym zabiegu wnętrze zostaje dokładnie wywietrzone - ozon ma bowiem działanie toksyczne i - w większych dawkach - powoduje podrażnienie błon śluzowych, kaszel czy bóle głowy. Ozon jest silnym utleniaczem, dlatego jego nadmiar może też wywołać takie skutki, jak chociażby odbarwienie tapicerki. Z tego względu na ozonowanie wypadałoby umówić się z wyprzedzeniem i założyć, że w danym dniu, przez jakiś czas, będziemy zmuszeni obejść się bez samochodu.
W zależności od wielkości pojazdu ceny ozonowania wahają się zazwyczaj między 50 a 150 zł. Nie są to wprawdzie małe kwoty, ale biorąc pod uwagę fakt, że 20 zł kosztować nas będzie przeciętnej jakości odświeżacz powietrza gra okazuje się warta świeczki. Ozonowanie przynosi bowiem dobre rezultaty - nawet jeden, wykonany przez profesjonalistów, zabieg potrafi zniwelować przykre zapachy na długi czas.
Drugi sposób pozbywania się nieprzyjemnych zapachów to ciśnieniowe mycie parownika i kanałów wentylacyjnych.
Odgrzybianie klimatyzacji warto robić regularnie z co najmniej trzech powodów: po pierwsze, aby zlikwidować nieprzyjemną woń z nawiewów albo nie dopuścić, by się pojawiła, po drugie, aby nie narażać się na rozwój alergii, po trzecie, aby zachować wydajność klimatyzacji.
Życie biologiczne rozwija się przede wszystkim na parowniku klimatyzacji – urządzeniu umieszczonym pod deską rozdzielczą, które samo ochładza się w wyniku rozprężania gazu i przy okazji schładza powietrze, które przez nie przepływa i trafia do wnętrza samochodu. To właśnie parownik, który przebywa w wilgotnym środowisku gdzie, jest raz zimno, a raz ciepło, pokrywa się warstwą grzybów i innych drobnoustrojów. Producenci układów klimatyzacji nie znaleźli dotąd rozwiązania, które zapobiegałoby skutecznie temu zjawisku. Parownik klimatyzacji, który nie jest nigdy dezynfekowany, w ciągu kilku lat potrafi pokryć się kilkumilimetrową a często i grubszą warstwą „życia biologicznego”. To „coś” rośnie na nim jak pleśń, i zaczyna śmierdzieć. Zwykle cały moduł znajduje się w obudowie, dlatego smród we wnętrzu auta pojawia się dopiero, gdy włączymy nawiew a powietrze opływające parownik zabiera zapach ze sobą. W powietrzu znajdują się drobinki grzybów i alergenów, które są szczególnie niebezpieczne dla dzieci. Odgrzybianie klimatyzacji nigdy w stu procentach nie likwiduje problemu, ale w dużym stopniu zmniejsza stężenie niebezpiecznych mikroorganizmów w powietrzu, którym oddychamy. A warto wiedzieć, że stężenie grzybów w powietrzu, jakim oddychamy w aucie, może być naprawdę szkodliwe – zdaniem niektórych alergologów to właśnie przebywanie w samochodzie jest jednym z istotniejszych powodów rozwoju alergii wziewnych u dzieci i niektórych dorosłych.
Trzeci powód, dla którego odgrzybianie klimatyzacji ma sens, to zachowanie wydajności układu: im mniej osadów na parowniku, tym więcej powietrza trafia do wnętrza samochodu, a mówiąc prościej: lepiej wieje. Po wymianie parownika klimatyzacji (spokojnie: nie wymienia się go nigdy tylko z tego powodu, że jest zagrzybiony, to zbyt poważna operacja) z reguły właściciel auta przeżywa szok: ale dmucha z nawiewów!
Na czym polega ciśnieniowe mycie parownika klimatyzacji? Jest to czynność czasochłonna (demontaż niektórych elementów wnętrza pojazdu) i wymaga ona od mechanika odpowiedniego przeszkolenia. Otóż za pomocą lancy z długą sondą wprowadza się preparat na bazie alkoholu (a więc w pełni naturalny i bezpieczny) we wszystkie kanały klimatyzacji tak, by preparat trafił wszędzie, gdzie może pojawić się grzyb. Podaje się go od strony filtra kabinowego, czyli od strony, gdzie powietrze jest zasysane. Tym preparatem myjemy parownik i układ, a całość zabrudzeń wypływa wraz z nim na zewnątrz pojazdu przewodem odprowadzającym skropliny z układu klimatyzacji. Przy okazji sprawdzamy drożność tego przewodu, ponieważ jego zapchanie często powoduje zbieranie się wody wewnątrz pojazdu.
Bezwarunkowo przy odgrzybianiu klimatyzacji należy wymienić filtr kabinowy (przeciwpyłkowy). Nawet jeśli był on wymieniany dwa czy trzy tygodnie wcześniej, ponieważ zarodniki pleśni i grzybów rozwijają się bardzo szybko i pozostawienie w odgrzybionym układzie „starego” filtra spowoduje szybki ich ponowny rozrost.
Nie zawsze udaje się w stu procentach oczyścić układ, niemniej częstsze odgrzybianie klimatyzacji pomaga utrzymać ją w należytym stanie i jest konieczne przynajmniej raz w roku.
W sprzedaży są preparaty do samodzielnego użycia w sprejach, które otwiera się we wnętrzu auta podczas pracy silnika, przy klimatyzacji włączonej na maksymalną wydajność i przy ustawionym obiegu zamkniętym powietrza. To trochę pomaga, jednak trzeba mieć świadomość, że są to środki chemiczne, mające wpływ na nasze zdrowie i nie zastępują profesjonalnego odgrzybiania, a jedynie odświeżają nieco układ.
Pamiętajmy jednak, że żadne cudowne zabiegi nie zwalniają nas z zachowania samochodowej higieny. Rozwój drobnoustrojów może jedynie ograniczać systematyczne sprzątanie...
